Είναι σήμα κατατεθέν της ελληνικής φύσης…

Φυτρώνει σε σχισμές βράχων ή σε χαλάσματα…

Εχει τρυφερά όμορφα άνθη σε υπέροχα χρώματα…

Τα φύλλα του έχουν σχήμα καρδιάς και ασημί σχέδια πάνω σε βαθυπράσινο φόντο…  

Είναι το… κυκλάμινο!

Ένα από τα ομορφότερα αγριολούλουδα της Ευρωπαϊκής υπαίθρου…

Είναι φυτό δικοτυλήδονο και ανήκει στην οικογένεια των Πριμουλιδών (Primulaceae) ή Myrsinaceae.

Το γένος Κυκλάμινον (Cyclamen) περιλαμβάνει μέχρι και 24 είδη τα οποία αναπτύσσονται κυρίως στις παραμεσόγειες περιοχές αλλά και σε αλπικά υψόμετρα.  

Στην Ελλάδα θα τα συναντήσουμε και με άλλα κοινά ονόματα όπως σκυλάκι, τουρκάκι, λαγόψωμο, λαγουδάκια, κυκλαμιές, κοτταρίδες, κολλιτσίνια, τρικλαμίδες ακόμα και χοιρόψωμο επειδή τις ρίζες του τις τρώνε οι χοίροι.

Στη χώρα μας συναντώνται 5 αυτοφυή είδη:

Κυκλάμινον το περσικόν (Cyclamen persicum), το οποίο το βρίσκουμε σε θαμνότοπους στον Άθω και στα Δωδεκάνησα.

Κυκλάμινον το διάχυτον (Cyclamen repandum), το οποίο συναντάται στην ηπειρωτική Ελλάδα.

Κυκλάμινον το χεδερόφυλλον (Cyclamen hederifolium), το οποίο φυτρώνει σε δασώσεις και θαμνώδεις περιοχές σε όλη σχεδόν την Ελλάδα εκτός από την Κρήτη.

Κυκλάμινον το κρητικόν (Cyclamen creticum), ενδημικό είδος την περιοχής, και το

Κυκλάμινον το γραικόν (Cyclamen graecum) το οποίο απαντάται μόνο στην ηπειρωτική και νησιωτική

Ελλάδα και την Κρήτη και φτάνει μέχρι τα παράλια της Τουρκίας και της Κύπρου.

Τα κυκλάμινα είναι ποώδη πολυετή φυτά, κονδυλόριζα, με  μικρό ύψος και ωραία καρδιόσχημα ή νεφροειδή φύλλα, σκούρα πράσινα στο επάνω μέρος και συνήθως κοκκινωπά στην κάτω επιφάνεια, με μακριούς μίσχους. Τα άνθη είναι ρόδινα, λευκά, ιώδη ή πορφυρά  με  πολύ  μακρύ ποδίσκο και γέρνουν προς τα κάτω.

Πολλαπλασιάζονται με σπέρματα και ως τρόπος είναι προτιμότερος γιατί τα νέα φυτά έχουν πλουσιότερη ανθοφορία και  πολύ πιο έντονα χρώματα, ή με κονδύλους.

Ανθίζουν από το φθινόπωρο μέχρι την άνοιξη, ενώ τα περισσότερα είδη περνούν μια περίοδο λήθαργου το καλοκαίρι. Υπάρχουν βέβαια και κάποιες ποικιλίες, που όμως δεν ευδοκιμούν στην Ελληνική ύπαιθρο, που ανθίζουν από την άνοιξη έως τις αρχές του καλοκαιριού.

Το κυκλάμινο ως αγριολούλουδο, αντέχει τις χαμηλές θερμοκρασίες ενώ τα φυτά του εμπορίου επιδεικνύουν μικρότερη αντοχή παρόλο που τα άγρια κυκλάμινα αποτέλεσαν τη βάση για τη δημιουργία αυτών των φυτών.

Τα κυκλάμινα είναι απαιτητικά φυτά και χρειάζονται ιδιαίτερη φροντίδα. Ο βολβός θέλει προσοχή, αφού

είναι ευαίσθητος και σαπίζει εύκολα.

Η καλλιέργεια του κυκλάμινου απαιτεί έδαφος αφράτο πλούσιο σε φυτόχωμα, νοτισμένο αλλά όχι υγρό, καλώς στραγγιζόμενο, μια σταθερή και μέτρια λίπανση και δροσερό, ευάερο και σκιερό μέρος.

Οι χλωροί βολβοί είναι πλούσιοι σε άμυλο και παρόλο που χρησιμοποιούνται για χοιροτροφή,  περιέχουν

την τοξική ουσία κυκλαμίνη που εμφανίζεται όταν ξεραθούν. Η κυκλαμίνη είναι τοξική για τον άνθρωπο προκαλεί τοπικά ερεθιστικά φαινόμενα ενώ σε μεγαλύτερες δόσεις επιφέρει γαστρεντερικές διαταραχές, ζάλη, σπασμούς κλπ., ενώ οι χοίροι τρέφονται με κυκλάμινα χωρίς να παθαίνουν καμιά βλάβη.

Οι κυριότεροι εχθροί του κυκλάμινου είναι ένα κολεόπτερο του γένους Otiorynchus  που προσβάλλει τις ρίζες, ο μύκητας Thielariopsis που μαυρίζει τους κονδύλους και διάφορα νηματοειδή σκουληκάκια.