Ο Heiko Kärst είναι φίλος από την Γερμανία, και ασχολείται εδώ και αρκετά χρόνια με τα killies έχοντας εστιάσει στα είδη της εύκρατης ζώνης (ημιτροπικής). Έχει κάνει πολλές επισκέψεις σε περιοχές της Ελλάδας και έχοντας συλλέξει κάποια είδη, προσφέρει στην διατήρηση ειδών που ήδη βρίσκονται σε κίνδυνο εξαφάνισης, όπως είναι τα Valencia letourneuxi „Pinios“ που έχει συλλέξει στον Πηνειό ποταμό, 100 χιλιόμετρα μακριά από την Πάτρα. Προσφέρθηκε να γράψει ένα άρθρο για το Γη και Υδωρ περιγράφοντας τον τρόπο που εφαρμόζει για να διατηρεί τα ψάρια του χρησιμοποιώντας παράλληλα και τις 2 λίμνες του, αλλά και ενυδρεία ή μεγάλα δοχεία έξω από το σπίτι, κάτι που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το δικό μας κλίμα.

Έτσι διατηρώ τα killies της εύκρατης ζώνης

« Είδη που διατηρώ σε ενυδρεία και λίμνες:

Valencia letourneuxi Korfu

Valencia letourneuxi Pinios

Aphanius anatoliae

Aphanius asquamatus

1. Το κελάρι με κάποια από τα ενυδρεία.

Τα ενυδρεία μου τα έχω στο κελάρι 1, το οποίο δεν διαθέτει κεντρική θέρμανση. Η θερμοκρασία λοιπόν κυμαίνεται μεταξύ των 15 C° το χειμώνα και των 26 C° το καλοκαίρι.

Όλα τα ψάρια των εύκρατων περιοχών είναι πολύ ζωηρά και χρειάζονται χώρο για να κολυμπούν, αλλά θέλουν και περιοχές με πυκνά φυτά για να γεννούν, αλλά και για να μπορούν να αποσύρονται όταν το χρειάζονται. Επιπλέον, εκτός από κάποιες εξαιρέσεις, κολυμπούν συνήθως σε μικρές ομάδες. Αυτό δείχνει ότι χρειάζονται την ομαδικότητα που τους δίνει αίσθημα ασφάλειας. Αυτό φαίνεται και από το γεγονός ότι πολύ λίγες φορές θα δούμε ένα ζευγάρι ή ένα τρίο να κολυμπά μόνο του, ενώ συνήθως μια ομάδα με το ίδιο είδος ή και διαφορετικά είδη τους δίνει αίσθημα ασφάλειας και έτσι εγκαταλείπουν τις κρυψώνες τους και την ακολουθούν. Για αυτό το λόγο αυτά τα είδη πρέπει να τα κρατάμε σε πυκνοφυτεμένα ενυδρεία των 100 λίτρων. Και σε μικρότερα ενυδρεία μπορούμε να τα συντηρήσουμε, αλλά δεν είναι και η καλύτερη λύση για αυτά.

Aphanius mento

Τα αρσενικά, κατά την περίοδο του ζευγαρώματος βρίσκουν περιοχές που τις προστατεύουν από πολύ έντονα, έως ελάχιστα, ανάλογα με το είδος. Τα Aphanius mento είναι αυτά που προστατεύουν την περιοχή τους με την μεγαλύτερη ένταση. Τα Aphanius danfordii και τα Aphanius anatoliae αντιθέτως ζευγαρώνουν μέσα στην ομάδα. Τα αρσενικά προσπαθούν βέβαια να απωθούν τα άλλα αρσενικά, αλλά πολύ συχνά δυο ή και περισσότερα αρσενικά ζευγαρώνουν με την ίδια θηλυκή.

Τα περισσότερα είδη έχουν ιδιαίτερη προτίμηση να αφήνουν τα αυγά τους στο σφουγγάρι του εσωτερικού φίλτρου. Μπάλες από συνθετικό νήμα, τριχοειδής άλγη ή Javamoos (Vesicularia dubyana) χρησιμοποιούνται επίσης σαν υλικά όπου αφήνουν τα αυγά τους. Τα αυγά μπορεί κάποιος να τα βγάλει μετά από μερικές ώρες χωρίς πρόβλημα και να τα βάλει για εκκόλαψη σε ένα άλλο μικρό ενυδρείο. Μερικά είδη όπως το Aphanius fasciatus ή το Aphanius dispar γεννούν χωρίς διάκριση σε όλα τα σημεία του ενυδρείου, ακόμα και στο υπόστρωμα. Η καλύτερη λύση σε αυτά τα είδη είναι να μεταφέρουμε τους γονείς σε άλλο ενυδρείο και να αφήσουμε τα αυγά να εκκολαφτούν  εκεί που βρίσκονται. Σε μερικά είδη όπως τα Aphanius apodus και τα Aphanius vladykovi συνιστάται να γίνεται η εκκόλαψη σε θερμοκρασία πάνω από 25C° γιατί διαφορετικά επηρεάζεται η αναλογία αρσενικών και θηλυκών μεταξύ των μικρών.

Ανάλογα με την θερμοκρασία, τα αυγά εκκολάπτονται μετά από 1-3 εβδομάδες και μπορούν αμέσως να τραφούν με Artemia.

Aphanius danfordii

Aphanius sirhani

2. Μικρά πλαστικά ενυδρεία για τις πρώτες εβδομάδες των νεογέννητων ψαριών.

Το μεγάλωμα των μικρών γίνεται καλύτερα σε πλαστικά ενυδρεία όπως της φωτογραφίας 2, όπου μεγαλώνοντας τα μικρά, αυξάνουμε και την στάθμη του νερού. Μια εναλλακτική λύση είναι και τα πλαστικά δοχεία από χρώμα ή άλλα δοχεία συσκευασίας υλικών, αλλά σε αυτή την περίπτωση, για να αποφεύγουμε γκρίνιες από το «έτερον ήμισυ», πρέπει να φροντίζουμε να τα έχουμε σε σημεία που δεν θα είναι στο άμεσο οπτικό πεδίο τους ή σε σημεία που μπορεί να ενοχλούν. Τους ζεστούς μήνες του χρόνου, Ιούλιο και Αύγουστο, μπορούμε να βάλουμε αυτά τα δοχεία έξω από το  σπίτι (αυτό ισχύει για την Γερμανία. Στην Ελλάδα οι χρόνοι αυτοί είναι πολύ πιο μεγάλοι). Θα μπορούσαμε να τα έχουμε έξω και από τον Μάη μέχρι τον Σεπτέμβρη, αλλά την άνοιξη και το φθινόπωρο η ανάπτυξη των μικρών είναι πιο αργή. Μέσα στην βεράντα η θερμοκρασία είναι από τον Μάρτη κατάλληλη και έτσι μπορούν τα μικρά σύντομα να τοποθετηθούν έξω για όλο το καλοκαίρι. Αν έχουμε τα δοχεία σε σημείο που το βλέπει ο ήλιος, σύντομα αναπτύσσονται άλγες και μέσα σε αυτές μικροοργανισμοί με τους οποίους μπορούν να τραφούν 10 μικρά κατά τις πρώτες εβδομάδες της ζωής τους. Αν θέλουμε πιο πολλά μικρά θα χρειαστεί να ταΐζουμε επιπλέον. Κάθε βδομάδα πρέπει να αλλάζουμε περίπου το μισό νερό.

Από ένα μέγεθος 2 cm και πάνω, πρέπει να μικρά να μεταφερθούν σε μεγαλύτερα δοχεία. Αυτά μπορεί να είναι ενυδρεία ή μικρές λίμνες ή πλαστικά δοχεία που βρίσκουμε στο εμπόριο, με χωρητικότητα τουλάχιστον 90 λίτρα.

3. Μεγάλα δοχεία τοποθετημένα έξω στον κήπο.

Αυτά τα δοχεία 3 είναι τα πιο κατάλληλα για την ανάπτυξη των μικρών. Πρέπει όμως σε μια τέτοια περίπτωση στην Γερμανία να λάβει κανείς υπ όψιν του κάποια πράγματα. Για παράδειγμα, μετά από έντονες βροχές μπορεί η σκληρότητα του νερού και το ΡΗ να πέσουν πολύ. Αυτό το αντέχουν μόνο κάποια είδη που προέρχονται από μαλακά νερά, όπως τα Fundulus chrysotus και τα Fundulus. cingulatus. Σε μια τέτοια περίπτωση μπορούμε να προσθέσουμε αλάτι για θαλασσινό ενυδρείο ή αλλά υλικά που ανεβάζουν την σκληρότητα. Επίσης πρέπει να διαπιστώνουμε αν υπάρχει αρκετή τροφή και σε αντίθετη περίπτωση να ταΐζουμε εμείς. Στην περίπτωση μάλιστα των Fundulus confluentus το τάισμα από εμάς είναι απαραίτητο. Στη δική μου περίπτωση όμως που το μέρος που έχω τα δοχεία είναι μακριά από το σπίτι, αυτό δεν ήταν εύκολο να γίνεται συχνά.

Τα τελευταία δυο χρόνια, παίρνοντας αφορμή από ένα άρθρο στο περιοδικό του DKG-Journal για τα killies της βόρειας Αμερικής, προσπάθησα να κάνω αναπαραγωγή μέσα σε αυτά τα δοχεία. Τελικά επιτυχία σε αυτό το εγχείρημα είχα μόνο με τα Aphanius iberus, A. baeticus και τα Lucania parva. Αντιθέτως έχασα τους γονείς Aphanius apodus γιατί ειδικά αυτό το καλοκαίρι ήταν πολύ ζεστό για αυτό το είδος.

Σε ένα φίλο που μένει 300 μέτρα πιο ψηλά από μένα τα πράγματα πήγαν πολύ καλύτερα και σίγουρα έπαιξε ρόλο και το γεγονός ότι τα δικά μου δοχεία με τα ψάρια ήταν σε σημείο που τα χτυπούσε ο ήλιος σχεδόν όλη την ημέρα.

Το συμπέρασμα είναι τελικά ότι αυτά τα δοχεία είναι πολύ καλά για το μεγάλωμα των μικρών, αλλά όχι το ίδιο καλά για γέννες.

 Φωτογραφίες: Heiko Kärst

2o μέρος: