Αφρικανικές
κιχλίδες:
προέρχονται από διάφορα μέρη. Τις
συναντά κανείς σε Δυτική και Ανατολική
Αφρική, ποταμούς της Αφρικής καθώς και
στις λίμνες Victoria, Tanganyika
και Malawi.
Μεταξύ των τριών, η λίμνη Malawi παρουσιάζει και
το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για μένα μια
που τα ψάρια που έχω στα ενυδρεία μου
προέρχονται από αυτήν. Παρ’ όλο
το μικρό μέγεθός της, έχουν
αναπτυχθεί σε αυτή περισσότερα από 600
είδη κιχλίδων. Το ιδιαίτερο με αυτή την
λίμνη, είναι ότι κατοικείται σχεδόν
αποκλειστικά από κιχλίδες (σε αντίθεση
με τις άλλες δύο λίμνες), καθώς και το
γεγονός ότι τις περισσότερες από αυτές
τις κιχλίδες μπορεί να τις βρει κανείς
μόνο στη συγκεκριμένη λίμνη. Οι
κιχλίδες της Malawi,
χωρίζονται σε δύο διαφορετικές ομάδες:
τα mbuna,
τα οποία
κατοικούν στις βραχώδεις περιοχές της
λίμνης και τα non-mbuna που είναι όλα τα
υπόλοιπα. Όσον αφορά τα τελευταία είναι επίσης γνωστά
με τα γενικά ονόματα utaka
και Haplochromines
αν και τώρα τελευταία τείνει να
επικρατήσει ο όρος μη – mbuna..
Σε
κάθε μία από αυτές τις δύο ομάδες
ανήκουν πολλά διαφορετικά είδη, όμως
μερικά γενικά χαρακτηριστικά της κάθε
ομάδας είναι πολύ σημαντικά για τους
χομπίστες. Τα mbuna
είναι πιο μικρά, έχουν πιο ζωντανά
χρώματα, είναι πιο ζωηρά και κινητικά
σε σχέση με τα non-mbuna,
είναι φυτοφάγα και τρέφονται με άλγη
και οστρακόδερμα. Γένη που ανήκουν στην
οικογένεια των mbuna
είναι μεταξύ άλλων, τα Melanochromis,
Cynotilapia, Labidochromis
και
Pseudotropheus,.
Μερικά πολύ δημοφιλή γένη
της οικογένειας των non-mbuna είναι
τα Aulonocara
(που ονομάζονται
επίσης και Αφρικάνικα παγώνια - African
peacocks
– εξαιτίας των εντυπωσιακών
χρωματισμών τους), Cyrtocara,
Nimbochromis, Protomelas,
Copadichromis, Lethrinops
etc. Τα non-mbuna είναι
λιγότερο επιθετικά – χωρίς αυτό να
σημαίνει ότι δεν είναι καθόλου – μιας
και οι περιοχές τους δεν είναι τόσο
κοντά η μία στην άλλη και δεν είναι
σαφώς καθορισμένες. Γίνονται αρκετά
μεγαλύτερα από τα mbuna,
είναι παμφάγα και τα περισσότερα από
αυτά τρέφονται με μικρά ψάρια.
Όταν
εμφανίστηκαν οι Αφρικανικές κιχλίδες
στο χόμπι, οι χομπίστες προσπάθησαν να
συνδυάσουν μέσα στα ενυδρεία τους,
ψάρια από Τανγκανίκα με ψάρια από
Malawi.
Αυτή η τάση έχει αλλάξει και η πιο
πρόσφατη επιβάλλει να δημιουργούνται
ενυδρεία που να φιλοξενούν ψάρια από τη
μία ή την άλλη λίμνη. Αν πρόκειται μόνο
για κιχλίδες από την Malawi
τότε καλύτερα να έχουμε ένα ενυδρείο
για τα mbuna και ένα άλλο για τα non-mbuna,
εξ’ αιτίας των διαφορετικών
διατροφικών συνηθειών ανάμεσα σε
αυτές τις δύο οικογένειες.
Το ιδιαίτερο
χαρακτηριστικό των Αφρικανικών
κιχλίδων είναι το χρώμα τους. Λέγεται
ότι κάποιες από αυτές έχουν τόσο έντονα
χρώματα που μόνο σε θαλασσινά ψάρια τα
συναντά κανείς, πράγμα το οποίο
αληθεύει για είδη όπως τα Melanochromis
auratus,
Labidochromis sp. “yellow”
(electric
yellow
labido)
ή
Sciaenochromis
ahli (electric
blue
hap).
Σχεδόν όλα τα είδη έχουν όμορφο
συνδυασμό χρωμάτων και είναι απόλαυση
να βλέπει κανείς τα αρσενικά, ειδικά
όταν δείχνουν τα χρώματά τους κατά την
διαδικασία του ζευγαρώματος. Πρέπει να
έχει υπ’ όψιν του κανείς ότι πολλά από
τα είδη εμφανίζουν φυλετική διμορφία
και διχρωματισμό, δηλαδή το αρσενικό
έχει διαφορετικό χρώμα και μερικές
φορές και σχέδια σε σχέση με το θηλυκό.
Συνήθως το αρσενικό έχει πιο φωτεινά
χρώματα. Σε αυτά τα είδη συνήθως, τα
νεαρά ψαράκια έχουν τα χρώματα του
θηλυκού και μπορεί να περάσουν αρκετοί
μήνες μέχρι να πάρουν τα χρώματά τους.
Όμως δεν είναι φρόνιμο να αρκεστεί
κανείς στον χρωματισμό τους
προκειμένου να τα ξεχωρίσει σε
αρσενικά και θηλυκά. Το σωστότερο είναι
να εξετάσει κανείς τα «ανοίγματα» στο
κάτω μέρος του ψαριού, όμως αυτό είναι
κάτι που απαιτεί εμπειρία.
Επιθετικότητα:
Δυστυχώς η επιθετικότητα των κιχλίδων
από την λίμνη Malawi, είναι το πιο «δυσάρεστο»
χαρακτηριστικό τους. Τα περισσότερα
είδη εμφανίζουν περιοχική συμπεριφορά
και είναι επιθετικά, ιδιαίτερα
απέναντι σε ψάρια του ίδιου είδους.
Στον περιορισμένο χώρο των ενυδρείων
δεν είναι φρόνιμο να έχει κανείς
περισσότερα από ένα αρσενικά, ειδικά αν
πρόκειται για είδη όπως τα Melanochromis,
κάποια από τα Pseudotropheus,
Nimbochromis, Protomelas
και πολλά άλλα, εκτός αν το ενυδρείο
είναι μεγαλύτερο των 1000 λίτρων. Σε πολύ
επιθετικά είδη (τα Melanochromis
auratus
και τα Melanochromis
chipokae
αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα), ακόμη
και τα θηλυκά εμφανίζουν περιοχική
συμπεριφορά. Καμιά φορά μερικά
αρσενικά είναι επιθετικά και απέναντι
σε ψάρια που απλά έχουν σχετικά χρώματα
(ειδικά ανάμεσα στα είδη Aulonocara).
Παρ’ όλα αυτά
υπάρχουν κάποιοι τρόποι για να
περιοριστεί η επιθετικότητα τους:
α) εισάγουμε στο ενυδρείο ψάρια «αποπροσανατολισμού»
- dither fish. Ένα ψάρι «αποπροσανατολισμού»,
εξαιτίας της ταχύτητας του,
προσελκύσει τις κιχλίδες που ναι μεν το
κυνηγούν, όμως δεν μπορούν να το πιάσουν και
β) βάζουμε στο ενυδρείο
μεγάλο αριθμό ψαριών. Η θεωρία του «υπερφορτωμένου»
ενυδρείου βασίζεται στην λογική ότι
έτσι δεν μπορούν να δημιουργηθούν
διαφορετικές περιοχές για καθένα από
αυτά τα ψάρια οπότε η επιθετικότητά
τους μειώνεται στο ελάχιστο. Το
καλύτερο πάντως που μπορεί κανείς να
κάνει, είναι να επιλέγει προσεκτικά τα
είδη των ψαριών που θα βάλει στο
ενυδρείο του. Τα επιθετικά είδη είναι
προτιμότερο να συμβιώνουν με ψάρια που
είναι το ίδιο επιθετικά ή μεγαλύτερα
ψάρια που μπορούν να υπερασπιστούν τον
εαυτό τους καλύτερα. Κάτι που πρέπει να
έχει κανείς υπ’ όψιν του, είναι ότι τα
ψάρια που θα εισαχθούν τελευταία στο
ενυδρείο, είναι προτιμότερο να είναι
και τα πιο επιθετικά σε σχέση με όλα
τα άλλα, μιας και αυτά
τα ψάρια θα αντιμετωπίσουν
μεγαλύτερο πρόβλημα στο να βρουν
μεριές να κρυφτούν. Το να εισάγει
κανείς νέα ψάρια λίγο πριν σβήσουν τα
φώτα του ενυδρείου είναι μια καλή
εναλλακτική λύση, μιας και στα
νεοεισαχθέντα ψάρια οι κιχλίδες δεν
βλέπουν απλώς ένα ψάρι που θα το
καταδιώξουν, αλλά ένα εισβολέα που
επιβάλλεται να θανατώσουν.
pH:
Το
pH
σε ένα ενυδρείο με κιχλίδες από την
Malawi
πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 7.8 και 8.5. Η
τιμή του pH
πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπ ‘όψιν
ειδικά όταν θέλουμε
να προσθέσουμε φυτά ή καινούρια ψάρια
στο ενυδρείο. Πολύ λίγα φυτά (όπως τα
είδη
Valissneria)
μπορούν να ευδοκιμήσουν κάτω από αυτές
τις συνθήκες.
GH
/
KH
Μία
τιμή γενικής σκληρότητας νερού (GH)
πάνω από 10 βαθμούς είναι μια καλή τιμή
για αρχή, δηλαδή
ένα μετρίως σκληρό νερό. Οι τιμές της
ανθρακικής σκληρότητας (KH)
δεν παίζουν και τόσο σημαντικό ρόλο
στην καλή υγεία των κιχλίδων από την Malawi,
όμως βοηθούν σημαντικά στο να
διατηρούν σταθερή την τιμή του pH,
ακόμα και όταν κάτι πάει στραβά (προσθήκη
διοξειδίου του άνθρακα ή υπερβολικό
τάισμα). Τιμές KH
μεταξύ 8 και 10 βαθμών είναι μία σίγουρη
και ασφαλής επιλογή.
ΦΙΛΤΡΑΡΙΣΜΑ: Εν
συντομία, όσο πιο δυνατό το φιλτράρισμα,
τόσο το καλύτερο. Έχει υπολογιστεί πως
το ελάχιστο αναγκαίο, προκειμένου να
διατηρούμε υγιή τα ψάρια, είναι να
φιλτράρουμε νερό ίσο με 5.5 φορές τον
όγκο του νερού ανά ώρα. Για ένα ενυδρείο
400 λίτρων χρειάζεται ένα φίλτρο που να
μπορεί να φιλτράρει τουλάχιστον 2200 Lt
/ ώρα. Οι κιχλίδες σκάβουν πολύ, τρώνε
πολύ και παράγουν πολλά περιττώματα.
Επιπλέον, ένα ενυδρείο για κιχλίδες Malawi
δεν μπορεί να έχει πολλά φυτά. Αυτό
σημαίνει ότι όλα τα απόβλητα θα πρέπει
να απομακρυνθούν μέσω του φίλτρου γι’
αυτό και επιβάλλεται να ελέγχετε
τακτικά τη σωστή λειτουργία του. Είναι
προτιμότερο να αυξήσουμε την εκροή του
φίλτρου μέχρι να διαπιστώσουμε πότε η
κίνηση του νερού στην επιφάνεια είναι η
επιθυμητή. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να
δίνετε κατά την περίοδο που θα λείπετε
για διακοπές. Καλό θα είναι να
χρησιμοποιήσετε μία μπαταρία για την
περίπτωση διακοπής ρεύματος. Η
μπαταρία μπορεί να εξασφαλίσει σε ένα
εσωτερικό φίλτρο μερικές ώρες
λειτουργίας. Καλό θα ήταν να μην
συνδέσετε τους θερμοστάτες σε αυτήν:
α) γιατί το νερό μπορεί να διατηρήσει
από μόνο του την θερμοκρασία για αρκετή
ώρα και β) γιατί οι θερμοστάτες
καταναλώνουν πολύ ενέργεια και η
μπαταρία θα αποφορτιστεί πολύ πιο
γρήγορα.
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ
ΑΝΑΓΚΕΣ:
Πρέπει
να σημειώσει κανείς ότι τα
mbuna
είναι φυτοφάγα και χρειάζονται φυτικές
ίνες στην διατροφή τους, ενώ τα non-mbuna
χρειάζονται τροφές πλούσιες σε
πρωτεΐνες, κατεψυγμένες ακόμα και
ζωντανές τροφές (καλής ποιότητας
ταμπλέτες και νιφάδες). Μία κακή
διατροφή μπορεί να προκαλέσει Malawi
bloat,
μία ασθένεια συνήθως θανατηφόρα. Μην
ταΐζετε τα ψάρια με την ίδια τροφή
συνεχώς, προτιμείστε να έχετε τριών
ειδών διαφορετικές τροφές και να
ταΐζετε εναλλακτικά. Ταΐστε με Tubifex
και bloodworms
μόνο μία φορά την εβδομάδα μιας και το Tubifex
λέγεται ότι κουβαλά πολλούς
μικροοργανισμούς που μπορεί να είναι
βλαβεροί για τα ψάρια. Αφήστε τα ψάρια
σας χωρίς καθόλου τροφή, τουλάχιστον
μία φορά την εβδομάδα.
|