Στο μεγαλύτερο ποσοστό τους
προέρχονται από την Ασία, αλλά μερικά είδη ζουν και στην Αφρική. Σε
γενικές γραμμές προτιμούν στάσιμα ή αργά ρέοντα νερά που συχνά είναι θολά
και με μικρή περιεκτικότητα σε οξυγόνο.
Ανήκουν στην
Τάξη Perciformes.
Αποτελούνται
από 3 οικογένειες με συνολικά 6 υποοικογένειες και 19 γένη. Στα λαβυρινθόψαρα υπάρχουν είδη πολύ μικρά, όπως μερικά του γένους
Parosphromenus που δεν ξεπερνούν τα 3
cm σε μήκος,
άλλα και είδη που φτάνουν τα 80 cm
όπως είναι το
Osphronemus goramy.
Το όργανο που έχει δώσει το
όνομα σε αυτά τα ψάρια είναι ο λαβύρινθος. Ευρίσκεται πάνω από τα βράγχια
και αποτελείται από υπεραιματωμένα μικρά διπλωμένα μέρη του δέρματος, που
έχουν την ικανότητα να οξυγονώνονται χρησιμοποιώντας το οξυγόνο από τον
ατμοσφαιρικό αέρα. Αυτή η ιδιαιτερότητα είναι που κάνει αυτά τα είδη ικανά
να επιβιώνουν σε νερά με ελάχιστο οξυγόνο στη φύση.
Σημαντικά για την σωστή
διατήρηση αυτών των ψαριών σε ενυδρείο είναι τα πολλά φυτά, μεταξύ των
οποίων και τα επιπλέοντα και ο περιορισμένος φωτισμός. Μερικά είδη
προτιμούν επιπλέον και μικρές σπηλιές για να καταφεύγουν όταν θέλουν να
αποτραβηχτούν. Πάντα πρέπει να θυμόμαστε ότι είδη που φτιάχνουν φωλιά με
φυσαλίδες στην επιφάνεια του νερού, δεν πρέπει να ζουν σε ενυδρεία με
μεγάλη κυκλοφορία νερού και ανατάραξη της επιφάνειάς του.
Betta spec. aff. pugnax
Φώτο:
bettafishonline.com |
Το νερό πρέπει να είναι σε
ελαφρά όξινα επίπεδα με pH γύρω στα 6,5 και νερό
μαλακό έως μέτρια σκληρό. Σε τέτοιο νερό τα πιο πολλά είδη μπορούν να
αναπαραχθούν. Υπάρχουν όμως και κάποια είδη όπως το
Sphaerichthys osphromenoides και τα είδη
Parasphramenus που χρειάζεται να έχουν ιδιαίτερα μαλακό νερό
και χαμηλό pH για να επιβιώσουν και να
αναπαραχθούν.
Ανάλογα με το είδος, τα κρατάμε
σε ζευγάρια ή σε μικρές ομάδες. Σε γενικές γραμμές πρόκειται για ήσυχα
ψάρια που πρέπει να τα έχουμε στο ίδιο ενυδρείο με αλλά ήρεμα είδη
σμηνόψαρων και ψαριών που ζουν κοντά στον βυθό του ενυδρείου. Φυσικά
αποφεύγουμε να τα βάζουμε μαζί με κιχλίδες, αφού πολλά από αυτά
δημιουργούν την περιοχή τους, όπως και οι κιχλίδες και στους καυγάδες
μεταξύ τους τα λαβυρινθόψαρα συνήθως είναι οι χαμένοι της υπόθεσης. Τα
περισσότερα την εποχή της αναπαραγωγής προστατεύουν την περιοχή τους
εναντίον άλλων ατόμων του ίδιου είδους, αλλά και άλλων ειδών.
Sphaerichthys osphromenoides
Φώτο:
Nieuvenhuizen |
Μια μεγάλη μερίδα των ειδών των λαβυρινθόψαρων φτιάχνει φωλιά στην επιφάνεια του νερού μέσα στην περιοχή
που προστατεύει και εκεί, μετά το ζευγάρωμα φυλάει τα αυγά. Αυτό το
καθήκον το έχει πάντα το αρσενικό που αναλαμβάνει όλη την διαδικασία της
φροντίδας των αυγών και μετά των λαρβών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι
οι γνωστοί μονομάχοι
(Betta splendens),
αλλά και άλλα είδη όπως το Colisa lalia
και το Trichogaster leeri.
Trichogaster leeri
Φώτο: Linke |
Άλλα είδη που ζουν σε σχετικά
τρεχούμενα νερά, όπου η φωλιά δεν μπορεί να διατηρηθεί, κρατούν τα αυγά
στο στόμα. Και σε αυτή την περίπτωση τα αρσενικά είναι αυτά που
αναλαμβάνουν την φροντίδα του γόνου. Ένα τέτοιο είδος είναι το
Betta spec. aff. pugnax.
Κάποια τέλος γενούν τα αυγά
ελεύθερα στο νερό και δεν ασχολούνται άλλο μαζί τους. Παράδειγμα αυτού του
τρόπου αναπαραγωγής είναι τα γνωστά kissgurami
(Helostoma temminckii)
Τα γένη που ανήκουν στην
οικογένεια Anabantoidei: |
Anabas
Berontia
Betta
Colisa
Ctenopoma
Ctenops
|
Helostoma
Luciocephalus
Macropodus
Malpulutta
Microctenopoma
Osphronemus
|
Parasphaerichthis
Parosphromenus
Pseudosphromenus
Sandelia
Sphaerichthis
Trichogaster
Trichopsis
|
|