Όταν το ενυδρείο σου, είναι το πρώτο σου ενυδρείο, τα ψάρια σου είναι αφρικανικές κιχλίδες και εσύ είσαι αρχάριος… το μόνο σίγουρο είναι πως ο δρόμος είναι μακρύς!!! Αυτά που πρέπει να μάθεις δεν υπάρχουν όλα γραμμένα σε κάποιο βιβλίο οπότε, τα ψάρια σου και τα λάθη σου έχουν να σε διδάξουν πολλά! Έτσι και ‘γω, λίαν συντόμως βρέθηκα μπροστά στο πρώτο μου λάθος. Το ενυδρείο μου ήταν μικρό για τα 4 Ps. socolofi μου, είχα βάλει πάρα πολύ άμμο μέσα και το οικοδόμημα που είχα φτιάξει με τις πέτρες… σχεδόν ετοιμόρροπο και κατά μία έννοια, άβολο. Το αποτέλεσμα; Το μεγαλύτερο από τα 4 ψάρια κυκλοφορούσε άνετο μέσα στο ενυδρείο, και όλα τα υπόλοιπα δεν είχαν που να κρυφτούν! Κάποια στιγμή, ένα από τα ψάρια μου, βρέθηκε με φαγωμένη ουρά και σχεδόν ετοιμοθάνατο. Δεν υπήρχε αρρώστια μέσα στο ενυδρείο… αρκετές κρυψώνες δεν υπήρχαν!

Το άρρωστο ψάρι μεταφέρθηκε στο μεγαλύτερο ενυδρείο μας, μαζί με ένα Pundamilia nyererei και μέρα με την ημέρα και χωρίς να χρησιμοποιήσω καθόλου φάρμακα, η ανάρρωση ήταν όλο και πιο εμφανής!!! Το Ps. socolofi άρχισε να κυκλοφορεί άνετο και χαρούμενο μες το νέο του σπίτι, είχε πάρα πολλές κρυψώνες για να αποφύγει τον επιθετικό συγκάτοικό του και εγώ βρέθηκα προ των ευθυνών μου! Το ενυδρείο μου δεν ήταν φτιαγμένο ΣΩΣΤΑ! Και πήρα την απόφαση να το ξαναφτιάξω από την αρχή, προκειμένου να δημιουργήσω ένα καλύτερο περιβάλλον για τα ψάρια μου.

Διάβασα κάπου, ότι πολλά ψάρια ασθενούν λόγω του στρες. Μία κατάσταση στρες μπορεί να προέρχεται από την επιθετικότητα που δέχεται κάποιο ψάρι από τα υπόλοιπα αλλά και από τη μόνιμη αλλαγή του περιβάλλοντος του ενυδρείου όπως πχ. την επαναλαμβανόμενη μετακίνηση των βράχων από την μία μεριά στην άλλη. Έπρεπε κάτι να αλλάξει μες το ενυδρείο μου, μόνο που αυτή τη φορά έπρεπε να βάλω την αισθητική σε δεύτερη μοίρα. Το λάθος που είχα κάνει με τις πέτρες που είχα χρησιμοποιήσει και τον τρόπο που τις είχα συνθέσει ήταν το ότι οι κρυψώνες που υπήρχαν ήταν διαμπερείς… δηλαδή ΔΕΝ ήταν κρυψώνες. Όποιο ψάρι αποφάσιζε να μετακινηθεί, έβλεπε και όλα τα υπόλοιπα, με συνέπεια τα ψάρια μου να μην νιώθουν ασφάλεια. Ένα από τα 4 Ps. socolofi μου είχε μεγαλώσει τόσο που ήταν μονίμως επιθετικό - πιστεύω ότι είναι και αρσενικό- και εκτός του ότι δεν άφηνε κανένα ψάρι στην ησυχία του, είχε καταφέρει το μικρότερο από τα ψάρια μου, να είναι διαρκώς κρυμμένο κάτω από διάφορες πέτρες και φοβόταν τόσο που δεν έβγαινε καν για φαγητό. Έτσι, μία ωραία Κυριακή, έστησα το ενυδρείο από την αρχή.

Εννοείται ότι δεν μπορούσα να χρησιμοποιήσω τις ίδιες πέτρες, έτσι, αποφάσισα να βάλω καινούριες. Ευτυχώς το καλοκαίρι, είχα μαζέψει από την Σύρο τουλάχιστον 5 τσάντες με τραγάνες. Εκτός από την ωραία τους - αλλά με μυτερές άκρες- επιφάνειά τους, είναι και πάρα πολύ ελαφριές! Ιδανικές για μικρό ενυδρείο, μιας και εκτοπίζουν πολύ λιγότερο νερό, και κατάλληλες για να δημιουργήσω κρυψώνες. Οι μυτερές άκρες ήταν ένα μεγάλο πρόβλημα, ωστόσο. Οι τραγάνες κόβουν σαν κοράλλι, και σας διαβεβαιώνω το είχα διαπιστώσει με τον χειρότερο τρόπο, όταν τις μάζευα! Ευτυχώς και αυτό είχε λυθεί από μόνο του με τον καιρό. Όταν τις φέραμε, τις είχαμε πλύνει και αφήσει να στεγνώσουν στον ήλιο για περισσότερο από ένα μήνα. Οι τραγάνες τρίβουν εύκολα και σιγά-σιγά με τις διάφορες μετακινήσεις, οι άκρες είχαν λειανθεί σε μεγάλο βαθμό. Έτσι δεν χρειάστηκε να κάνω πολλά. Πήρα μία-μία πέτρα και αφού την χτύπησα σε ένα τοίχο, την έτριψα γύρω-γύρω πάνω σε σκληρές επιφάνειες (τοίχο, πάτωμα κλπ.) Και αφού τους έκανα το τελευταίο τεστ αιχμηρότητας… πάνω στα χέρια μου(!!!) τις ξαναέπλυνα για να φύγουν τα τρίμματα και η σκόνη.

Πρώτα, άδειασα περίπου το 50% του νερού από το ενυδρείο μου και έβγαλα τις πέτρες. Τα ψάρια μου πρέπει να πω ότι είχαν σοκαριστεί! Είχαν μαζευτεί όλα μαζί σε μία γωνία, έτσι ήταν πολύ εύκολο να τα πιάσω με την απόχη και να τα μεταφέρω στο μεγάλο ενυδρείο, μέσα σε μία γεννήστρα. Μετά απομάκρυνα τουλάχιστον την μισή άμμο και έβγαλα και το φίλτρο το οποίο το έριξα και αυτό μέσα στο μεγάλο ενυδρείο για να διατηρηθούν ζωντανές οι αποικίες των βακτηριδίων στο σφουγγάρι. Έτσι με το ενυδρείο μισογεμάτο, άρχισα να προσθέτω τραγάνες. Από την αρχή κατάλαβα ότι θα έχω τη δυνατότητα να βάλω μέσα πάρα πολλές πέτρες και προσπάθησα να δημιουργήσω όσο το δυνατόν περισσότερες κρυψώνες. Επιπλέον, ήθελα οι πέτρες να φτάνουν μέχρι την επιφάνεια του νερού, γιατί λόγω του ότι το ενυδρείο μου είναι μικρό, έπρεπε να βρω και ένα τρόπο να χρησιμοποιήσω το νερό από τη μέση και πάνω. Μέσα στο ενυδρείο υπήρχαν ήδη δύο φυτά τα οποία πρέπει να πω ότι είχαν καλή ανάπτυξη και οι κιχλίδες δεν τα πείραξαν καθόλου από την αρχή. Σε αυτή τη φάση προστέθηκε και ένα ακόμη. Ένα Microsorium pteropus, var. "Windelow" ένα υγιέστατο και πανέμορφο φυτό, δώρο από τον Τόλη Κετσελίδη. Το κοινό του όνομα είναι Java fern. Προτίμησα να το στερεώσω ανάμεσα σε δύο τραγάνες, μιας και οι κιχλίδες σκάβουν συνέχεια και έχουν τη μανία να ξεριζώνουν τα φυτά. Εκτός του ότι το εξασφάλισα σε ένα βαθμό από τα ψάρια μου, παράλληλα κάλυψα και το φίλτρο που βρίσκεται ακριβώς από πίσω ΚΑΙ κάποιες φορές γίνεται και πολύ καλή κρυψώνα! Αυτό που πρόσεξα, είναι ότι ο Gibbiceps που έχω στο ενυδρείο, βρήκε ιδιαίτερα εύγευστο προφανώς, το ξύλο πάνω στο οποίο ήταν στερεωμένο το νέο μου φυτό!

Και αφού άφησα για πολλές ώρες το νερό να ξεθολώσει και να φτάσει στην επιθυμητή θερμοκρασία, αποφάσισα να ξαναβάλω τα ψάρια μου στο καινούριο τους σπίτι. Έτσι νόμιζα εγώ τουλάχιστον! Γιατί αυτά είχαν διαφορετικές διαθέσεις απ' ότι φάνηκε. Καθ’ ότι αρχάρια γενικότερα, αποδείχτηκα και αρχάρια… στο «ψάρεμα»! Έτσι, όταν προσπάθησα να πιάσω τα ψάρια από τη γεννήστρα, ένα από αυτά έκανε ένα άλμα… προς την ελευθερία! Όπου «ελευθερία» σημειώσατε το μεγάλο μας ενυδρείο! Παρ’ όλο που το αυτό το ενυδρείο είναι μόλις 210lt, για το μικρό και καταπιεσμένο μου ψαράκι πρέπει να έμοιαζε σαν την λίμνη Malawi! Κοίταζε γύρω του εκστασιασμένο και το πρώτο που έκανε μόλις συνειδητοποίησε το που βρισκόταν, ήταν να διεκδικήσει μία κρυψώνα για τον εαυτό του! Αφού τα κατάφερε με τον καλύτερο τρόπο, άρχισε να παρατηρεί τα άλλα ψάρια και μάλλον, να μετράει τις δυνάμεις του! Λίαν συντόμως άρχισε να κολυμπάει προς όλες τις κατευθύνσεις και να χαίρεται την ελευθερία του! Υποθέτω ότι τα άλλα μεγάλα ψάρια μας, το αγνοούν λόγω του μικρού του μεγέθους, πάντως το ίδιο καλοπερνάει! Αυτός -για μένα- είναι ο μικρός μου Δον Κιχώτης, και πραγματικά η ευγένεια του χαρακτήρα του, δεν μου αφήνει κανένα περιθώριο να σκεφτώ να τον φέρω πίσω στην μικρή του φυλακή –δηλαδή το ενυδρείο μου. Όσο για το άλλο Ps. socolofi, αυτό με την πρώην φαγωμένη ουρά, ίσως οι εξελίξεις να μην είναι το ίδιο καλές. Νομίζω πως είναι θηλυκό και θα ήθελα να το βάλω μαζί με τον κατά 99% αρσενικό μήπως και κάποια στιγμή ζευγαρώσουν. Για την ώρα, μες το ενυδρείο μου κυκλοφορούν 2 Ps. socolofi και 2 Cyrtocara moorii, τα οποία μετακινήθηκαν εκεί αναγκαστικά. Ο μεγάλος Pseudotropheus sp. “Acei”στο μεγάλο ενυδρείο τα κυνηγούσε συνέχεια και είπα να δοκιμάσω να τους αλλάξω το περιβάλλον μήπως τους αρέσει καλύτερα, τώρα που είναι ακόμα πολύ μικρά. (Τα Cyrtocara moorii πρέπει να σας πω ότι είναι από τα πιο αγαπημένα μου ψάρια, είμαι ερωτευμένη μαζί τους για ένα μυστήριο λόγο. Βέβαια το ενυδρείο μου είναι πολύ μικρό για αυτά, οπότε κάποια στιγμή θα χρειαστεί να τα αποχωριστώ.)

Όμως, παρ’ όλη την «ανακαίνιση», παρ’ όλο που υπάρχουν πολύ περισσότερες κρυψώνες, και το τοπίο είναι -για τα δικά μου μάτια τουλάχιστον- ιδιαίτερα αναβαθμισμένο, το σκηνικό δεν έχει αλλάξει και πολύ. Το μεγάλο Ps. socolofi παραμένει το αφεντικό, με αποτέλεσμα το μεγαλύτερο Cyrtocara moorii να είναι διαρκώς κρυμμένο σε αντίθεση με το άλλο το πολύ μικρό που έχει την εξυπνάδα να κυκλοφορεί παντού, χωρίς να το παίρνει είδηση κανείς! Βέβαια όλα αυτά δεν θεωρώ ότι έγιναν επί ματαίω. Τα ψάρια μου δεν κυνηγούν το ένα το άλλο με την ίδια μανία και την ίδια συχνότητα, αλλά ακόμα και αυτή η συμπεριφορά είναι η φυσιολογική τους συμπεριφορά. Έχω επιλέξει τις κιχλίδες, οπότε πρέπει να περιμένω και τα ανάλογα!

Δεν ξέρω τι κατάφερα να κάνω μέχρι σήμερα, ούτε αν έχω πλησιάσει έστω και στο ελάχιστο αυτό που κάνει έναν άνθρωπο ευσυνείδητο χομπίστα, αυτό που ξέρω όμως με βεβαιότητα είναι ότι το πάθημα… μου έχει γίνει ΜΑΘΗΜΑ. Το οποίο μάθημα λέει, ότι το 80λιτρο ενυδρείο μου είναι πολύ μικρό για τις κιχλίδες μου. Τώρα μπορώ να καταλάβω όλους εκείνους τους χομπίστες που έχουν ως όνειρο και άλλο ένα ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ενυδρείο και πρέπει να πω ότι έχω μπει ακριβώς στην ίδια λογική. Ως γυναίκα βέβαια, σκέφτομαι λίγο πιο πρακτικά και –πιστεύω- λίγο πιο σφαιρικά. Δεν αντιμετωπίζω το ενυδρείο ως μία δεξαμενή από γυαλί με μερικά ψάρια μέσα και πολύ νερό! Θεωρώ ότι ένας βιότοπος μέσα στο ίδιο μου το σπίτι πρέπει να έχει την καλύτερη αντιμετώπιση. Έστω και αν αυτό σημαίνει να περιμένω 2 χρόνια για να φτιάξω αυτό που μπορώ και αυτό που έχω στο μυαλό μου, με βασικό γνώμονα πάντα, την καλή διαβίωση των όποιων ψαριών κάθε φορά. Για μένα το ενυδρείο και τα ψάρια, είναι αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μου, είναι μια αγάπη που κάθε μέρα γίνεται και πιο δυνατή… είναι πλέον ψύχωση! Και το καλύτερο;;; Χαίρομαι γι’ αυτό!!!

Φωτογραφίες: ΓΗ & ΥΔΩΡ