Α

Οι άλγες ανήκουν στα φυτά, αλλά συνήθως είναι ανεπιθύμητες σε ένα ενυδρείο. Υπάρχουν πολλά είδη άλγης. Ένα στρώμα πράσινης άλγης  πάνω σε αντικείμενα μέσα στο ενυδρείο είναι δείγμα καλής υγείας του συστήματος μας. Αν έχουμε πρόβλημα με υπερβολική ανάπτυξη άλγης ξέρουμε ότι αυτό οφείλεται σε κάποιο πρόβλημα όπως είναι το υψηλό ποσοστό νιτρικών και Φωσφόρου μέσα στο νερό. Αν τα φυτά που έχουμε στο ενυδρείο δεν αναπτύσσονται σωστά για κάποιο λόγο, όπως λάθος φωτισμός ή θερμοκρασία ή έλλειψη λιπασμάτων κλπ τότε οι πολύ λιγότερο απαιτητικές άλγες παίρνουν το πάνω χέρι και αναπτύσσονται υπερβολικά.

Αλλαγές νερού

Ο πιο σημαντικός λόγος που είναι απαραίτητο να κάνουμε τακτικές αλλαγές νερού είναι η ανάγκη απομάκρυνσης των νιτρικών, τα οποία είναι το τελικό προϊόν της διαδικασίας του κύκλου του αζώτου. Πέρα από αυτό όμως είναι απαραίτητο να ανανεώνουμε ένα μέρος του νερού για να αντικαθιστούμε κάποια μικροστοιχεία που περιέχει και που καταναλώνονται με τον καιρό μέσα στο ενυδρείο. Επιβάλλεται να κάνουμε αλλαγές νερού κάθε εβδομάδα ή κάθε 10 ημέρες. Το ποσοστό ρυθμίζεται από τον αριθμό των ψαριών που έχουμε στο ενυδρείο μας.

Αμμωνία

Είναι ένα αέριο που δημιουργείται στο ενυδρείο από την διάσπαση και αποδόμιση των υπολειμμάτων τροφών και άλλων οργανικών ουσιών από μια ομάδα βακτηριδίων. Αν το pH στο ενυδρείο μας είναι πάνω από το ουδέτερο 7, τότε το Αμμώνιο γίνεται πολύ επικίνδυνο για τα ψάρια. Εισχωρεί μέσα από τα τοιχώματα των κυττάρων και δημιουργεί προβλήματα στις λειτουργίες των οργάνων. Για την αντιμετώπισή του αναλαμβάνουν βακτηρίδια την οξείδωση του σε νιτρώδη και μετά νιτρικά.

Άνθρακας

ενεργός

Πρόκειται για ένα υλικό με μικρή διάρκεια ζωής μέσα στο φίλτρο. Η δουλειά του είναι να δεσμεύει οργανικές ενώσεις που μπορεί να υπάρχουν μέσα στο νερό του ενυδρείου, αλλά παράλληλα δεσμεύει και χρήσιμα ιχνοστοιχεία όπως κάποια που περιέχουν τα λιπάσματα σιδηρού. Γενικά μπορεί να είναι αρνητική η μόνιμη παρουσία του στο φίλτρο μας. Τον τοποθετούμε όταν θέλουμε να απομακρύνουμε κάποιο φάρμακο μετά από μια θεραπεία ή βαρέα μέταλλα τα οποία όμως πρέπει πρώτα να είναι δεσμευμένα από κάποιο υγρό αντιχλώριο όπως είναι το Aqutan. Μετά από περίπου 2 βδομάδες πρέπει να τον απομακρύνουμε από το φίλτρο γιατί κάτω από κατάλληλες συνθήκες μπορεί να ελευθερώσει πάλι τα στοιχεία που έχει κατακρατήσει μέχρι τότε.

Αρτέμια

Πρόκειται για μια πρώτης ποιότητας τροφή για τα ψάρια και ιδιαίτερα για τα νεογέννητα. Στο εμπόριο υπάρχουν κατεψυγμένες αρτέμιες, αλλά και αυγά που μπορούμε να επιτύχουμε εμείς εύκολα την εκκόλαψη τους και να ταΐσουμε τα ψάρια μας.                                  Περισσότερα...

Aufwuchs

Πρόκειται για το σύνολο μικροοργανισμών, βακτηριδίων, άλγης και μονοκύτταρων οργανισμών που εγκαθίστανται πάνω στα διάφορα υλικά (πέτρες ξύλα κλπ). Είναι γερμανικός όρος που εξηγεί τον τύπο τροφής των πιο πολλών ειδών Mbuna της λίμνης Malawi.

Μικροοργανισμοί, μερικοί εκ των οποίων επιτελούν χρήσιμο έργο μέσα στο ενυδρείο (μετατροπή της Αμμωνίας σε Νιτρώδη και αυτών σε Νιτρικά). Άλλα βακτηρίδια είναι πρόξενοι ασθενειών και προσβάλουν συνήθως τα εξασθενισμένα για διάφορους λόγους ψάρια.

Είναι η περιοχή και το περιβάλλον που ζει ένας οργανισμός στη φύση. Ενυδρείο-βιότοπος είναι αυτό που προσπαθεί στο μέτρο του δυνατού να μιμηθεί αυτό το περιβάλλον.

Δ

Τροφή για ψάρια που μπορούμε να διατηρούμε και να αναπαράγουμε σε ένα μικρό ενυδρείο. Δεν είναι κατάλληλη για αποκλειστική τροφή αφού δεν είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, αλλά ταΐζουμε σε συνδυασμό με άλλες τροφές. Πωλείται στο εμπόριο σαν ζωντανή ή κατεψυγμένη τροφή.

Είναι σημαντικό να εξασφαλίζουμε ποικιλία τροφών στα ψάρια μας γιατί η μονότονη τροφή μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα στο πεπτικό τους σύστημα. Πρέπει να ξέρουμε ότι οι τροφές που κυκλοφορούν στο εμπόριο είναι συνήθως καλής ποιότητας, αλλά σωστό είναι να αγοράζουμε μικρές συσκευασίες γιατί με τον καιρό χάνουν τις βιταμίνες τους. Το σωστό είναι να έχουμε διάφορα είδη τροφών και να ταΐζουμε εναλλάξ.                                        Περισσότερα...

Διοξείδιο του Άνθρακα

Μαζί με το Άζωτο και το Οξυγόνο, το Διοξείδιο του Άνθρακα είναι από τα πιο βασικά αέρια στο νερό. Παραγωγός του στο ενυδρείο είναι η αναπνοή των ψαριών, τα βακτηρίδια που «εργάζονται» στο φίλτρο, αλλά και τα φυτά την ημέρα. Η παρουσία του επηρεάζει την τιμή του pH σε συνδυασμό με την Ανθρακική σκληρότητα. Για τα φυτά του ενυδρείου είναι πολύ σημαντική η ύπαρξη του Διοξειδίου και υπάρχουν ειδικές συσκευές που το προμηθεύουν στο νερό για αυτό τον λόγο. Φυσικά πρέπει να ξέρουμε ότι για να το εκμεταλλευτούν τα φυτά πρέπει να υπάρχει και ο ανάλογος φωτισμός αλλά και άλλα λιπάσματα. Μεγάλη ανακίνηση της επιφάνειας του νερού ευνοεί την απομάκρυνση του από το ενυδρείο.                                                      Περισσότερα...

Ε

Ενυδρείο Βιότοπος

Είναι το ενυδρείο μέσα στο οποίο υπάρχουν φυτά και ψάρια μόνο από μια περιοχή. Τέτοια ενυδρεία είναι για παράδειγμα ένα ενυδρείο Αμαζονίου ή από την λίμνη Μαλάουι ή Τανγκανίκα.

Infusoria

Είναι το σύνολο των μικροοργανισμών που αναπτύσσονται πάνω σε όλα τα αντικείμενα μέσα σε ένα στρωμένο ενυδρείο. Μεγαλύτερη συγκέντρωση παρατηρείται πάνω σε φυτά με πολύ λεπτά φύλλα καθώς και στις άλγες, πράγμα που επιβάλει, σε ένα ενυδρείο αναπαραγωγής να υπάρχουν άλγες. Είναι ιδανική τροφή για τις πρώτες μέρες της ζωής των λαρβών ωοτόκων ψαριών και ιδιαίτερα ειδών που είναι μικρά σε μέγεθος, όπως τα διάφορα είδη τέτρα.

Κ

Μικρά οστρακόδερμα που είναι πολύ καλή τροφή για τα ψάρια και ιδιαίτερα για είδη που δεν αποκτούν μεγάλο μέγεθος. Σαν ζωντανή τροφή όμως δεν είναι κατάλληλη για τον γόνο (νεογέννητα ψαράκια) γιατί συχνά του επιτίθενται και μπορεί να προκαλέσουν απώλειες. Πωλείται στα μαγαζιά σαν κατεψυγμένη τροφή.

Είναι ένα από τα πιο συχνά παράσιτα των ψαριών. Το όνομα του είναι σήμερα Ichthyobodo necator. Πρόκειται για ένα μονοκύτταρο παράσιτο που όταν το ψάρι είναι αδύναμο από τις ακατάλληλες συνθήκες του ενυδρείου και από το στρες, εγκαθίσταται στα βράγχια και το δέρμα και δημιουργεί μολύνσεις και φλεγμονές. Υπάρχουν φάρμακα για την αντιμετώπιση του, αλλά η πιο καλή λύση για να μην έχουμε προβλήματα είναι να φροντίζουμε για τις κατάλληλες συνθήκες στο ενυδρείο.

Λ

Ο

Το οξυγόνο είναι απαραίτητο για όλες τις μορφές ζωής μέσα σε ένα ενυδρείο. Κάθε ψάρι καταναλώνει 10 - 30 mg οξυγόνο ανά γραμμάριο βάρους την ημέρα. Δεν έχουν όλα τα είδη ψαριών τις ίδιες ανάγκες σε περιεκτικότητα οξυγόνου στο νερό. Σαν απαραίτητο όριο όμως θεωρείται περιεκτικότητα 3 mg/l. Είναι όμως προτιμότερο να επιδιώκουμε περιεκτικότητα κοντά στον κορεσμό του νερού σε οξυγόνο, δηλαδή περί τα 6 mg/l. Ένα σωστά στημένο ενυδρείο δεν χρειάζεται επιπλέον οξυγόνο, αφού η κίνηση της επιφάνειας του νερού μέσω του φίλτρου είναι αρκετή. Επιπλέον οξυγόνο σημαίνει παράλληλα απώλεια Διοξειδίου του άνθρακα, κάτι που δεν είναι θετικό για ένα ενυδρείο με φυτά. Αν το νερό έχει θερμοκρασία περί τους 30 °C  παρουσιάζεται έλλειψη οξυγόνου. Ο ένας λόγος είναι ότι στο κρύο νερό διαλύεται περισσότερο οξυγόνο, αλλά και γιατί οι μικροοργανισμοί που ζουν στο φίλτρο, όταν η θερμοκρασία είναι υψηλή, εργάζονται πιο εντατικά και άρα καταναλώνουν περισσότερο οξυγόνο. Η λύση είναι μια επιπλέον αντλία για ανατάραξη της επιφάνειας του νερού και αν αυτό δεν αρκεί τότε καταλήγουμε στην αεραντλία με αερόπετρα.

Αν τα ψάρια μένουν στην επιφάνεια του νερού αναζητώντας οξυγόνο δεν είναι σίγουρο σήμα έλλειψης του. Αυτό μπορεί να το κάνουν επίσης γιατί έχουν κάποιο πρόβλημα στα βράγχια από παράσιτα ή βακτήρια ή γιατί υπάρχει στο νερό Αμμωνία, Νιτρώδη ή χαλκός. Η λύση σε τέτοιες περιπτώσεις είναι να μετρήσουμε το οξυγόνο που έχει το νερό.

Π

Πτερύγια μαζεμένα

Όταν ένα ψάρι κρατά μαζεμένα τα πτερύγια του και ιδιαίτερα το ραχιαίο, σε συνδυασμό με ανησυχία και τάση να ξύνεται πάνω σε αντικείμενα ή φύλλα, δείχνει ότι πάσχει από κάποια δερματική μόλυνση ή εξωπαράσιτο. Αυτό βέβαια μπορεί να οφείλεται και σε ακατάλληλο νερό που του δημιουργεί δυσφορία.

Πτερυγίων σάπισμα

Τα πολύ ευαίσθητα και λεπτά μαλακά μέρη των πτερυγίων των ψαριών είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα σε βακτήρια που οδηγούν σε σάπισμα τους, κάτι που εύκολα γίνεται ορατό. Πέρα από τα βακτήρια όμως σάπισμα των πτερυγίων μπορεί να προκληθεί και από πολύ χαμηλό ή πολύ ψηλό pH του νερού.

Σ

Πρόκειται για κυλίνδρους που είναι φτιαγμένοι από γυαλί. Ο τρόπος που φτιάχνονται είναι ο εξής: Μέσα στην ρευστή ακόμα υαλομάζα από την οποία φτιάχνεται το γυαλί προσθέτουν ποσότητα άλατος. Μετά το ψήσιμο και την στερεοποίηση που γίνεται μόλις παγώσει το γυαλί, πλένουν με νερό τους κυλίνδρους και έτσι διαλύεται το αλάτι και στην θέση του μένουν οι πολύ μικροί πόροι. Είναι πολύ καλό υλικό για βιολογικό φιλτράρισμα.                                               Περισσότερα...

Είναι ένα στοιχείο απαραίτητο για τα ψάρια και τα φυτά του ενυδρείου. Τα ψάρια τον προμηθεύονται μέσα από τις τροφές, αλλά τα φυτά πρέπει να τον βρίσκουν στο νερό. Αν υπάρχει έλλειψη σιδηρού, τα φυτά χάνουν το έντονο υγιές πράσινο χρώμα τους και μαραζώνουν. Υπάρχουν στο εμπόριο λιπάσματα που προσφέρουν σίδηρο σε κατάλληλη μορφή για να μπορούν τα φυτά μας να τον εκμεταλλευτούν.

Σκληρότητα Ανθρακική

Η Ανθρακική σκληρότητα (ΚΗ) γνωστή και σαν Alkalinity, μετράει τη συγκέντρωση Ανθρακικών (carbonates) και Διτανθρακικών (bicarbonates) αλάτων στο νερό. Μετριέται και αυτή σε γερμανικούς βαθμούς (dKH). Η Ανθρακική σκληρότητα έχει άμεση σχέση με το pH  του νερού αφού είναι τα Ανθρακικά άλατα που σταθεροποιούν το pH και δεν του επιτρέπουν επικίνδυνες μεταπτώσεις.                                                                                                       Περισσότερα...

Σκληρότητα γενική

Η Ολική σκληρότητα (GH) μετράει τη συγκέντρωση των διαλυμένων αλάτων στο νερό. Συνήθως αναφέρεται στη συγκέντρωση αλάτων Ασβεστίου και Μαγνησίου. Αυτές οι συγκεντρώσεις μετρούνται συνήθως σε γερμανικούς βαθμούς (dGH). Για να μετατρέψουμε τους dGH σε mg/l ή p.p.m. αρκεί να πολλαπλασιάσουμε τους γερμανικούς βαθμούς επί 17,9. Ανάλογα με την περιοχή που ζούμε και την πηγή που περνούμε νερό, η γενική σκληρότητα διαφέρει. Διαφέρει όμως και στις περιοχές που ζουν τα ψάρια που έχουμε στο ενυδρείο μας. Γι' αυτό κάποιες φορές πρέπει να την αυξήσουμε, αλλά τις πιο πολλές να την μειώσουμε για να γίνει κατάλληλη για τα δικά μας ψάρια.                                                                                                     Περισσότερα...

Στρώσιμο ενυδρείου

Όταν λέμε στρώσιμο του ενυδρείου εννοούμε την διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσουμε μέχρι να γίνει ο κύκλος του αζώτου για να μπορούμε να βάλουμε ψάρια.         Περισσότερα...

Υ

Ένα σωστό υπόστρωμα είναι η βάση για ένα υγιές ενυδρείο. Το πιο ουσιαστικό είναι η καταλληλότητα του για τα φυτά που θα βάλουμε στο ενυδρείο μας. Πρέπει να έχει τέτοια σύνθεση που να ευνοεί την ανάπτυξη των ριζών και να επιτρέπει την κυκλοφορία του νερού μέσα του για να τροφοδοτεί με οξυγόνο τις ρίζες. Παράλληλα και για κάποια ψάρια είναι σημαντικό να έχουμε το κατάλληλο υπόστρωμα, όπως είναι τα είδη Corydoras που τρέφονται στον βυθό ή κάποιες κιχλίδες που εκεί κάνουν το ζευγάρωμα τους.                                                    Περισσότερα...

Χ

Ο χαλκός μπορεί να βρεθεί στο ενυδρείο από νέους χάλκινους σωλήνες ύδρευσης, από κάποια διακοσμητικά αντικείμενα (ακατάλληλη λαβα κλπ) αλλά και από φάρμακα που θα χρησιμοποιήσουμε για την αντιμετώπιση κάποιας ασθένειας. Ποσότητα μόλις 0,1 mg/l είναι βλαβερή για τα ψάρια αν βρίσκεται μέσα στο ενυδρείο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Για λίγες μόνο μέρες γίνεται ανεκτή στα ψάρια, όπως σε περιπτώσεις θεραπείας. Πιο πολύ ο χαλκός προσβάλει τα βράγχια των ψαριών και τα κάνει να στέκονται κοντά στην επιφάνεια του νερού προσπαθώντας να πάρουν αέρα. Μπορούμε να τον απομακρύνουμε από το ενυδρείο με την χρήση καλού ενεργού άνθρακα, αλλά αυτός παράλληλα κατακρατεί και άλλα χρήσιμα στοιχεία όπως είναι ο σίδηρος, γι αυτό και αποφεύγουμε να τον έχουμε μόνιμα μέσα στο φίλτρο.

Συνήθως το νερό του δικτύου περιέχει χλώριο, το οποίο όμως είναι βλαβερό για τα ψάρια. Στις αλλαγές νερού λοιπόν καλό είναι να χρησιμοποιούμε ένα ειδικό υγρό Αντιχλώριο (υπάρχει σε πολλές μάρκες) που δεσμεύει το χλώριο.

Φ

Φίλτρου

 υλικά

Η καλή λειτουργία ενός φίλτρου και η αποδοτικότητα του εξαρτάται από τα κατάλληλα υλικά που περιέχει. Πρέπει να έχουμε υλικά που κρατούν τα αιωρούμενα σωματίδια για να είναι το νερό οπτικά καθαρό, αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχουμε υλικά που θα ευνοούν την εγκατάσταση και σωστή λειτουργία των βακτηριδίων που είναι απαραίτητα για την αποδόμηση των ρύπων και γενικά των βλαβερών ουσιών. Υπάρχουν πολλά είδη υλικών που είναι κατάλληλα για το βιολογικό φιλτράρισμα, αλλά ανάλογα με τον χώρο του φίλτρου πρέπει να επιλέξουμε τα πιο σωστά.                                                                                                                  Περισσότερα...

Ψ

Ψάρια ανά ενυδρείο

Όσο πιο πολλά ψάρια έχουμε σε ένα ενυδρείο τόσο πιο εύκολο είναι να χαλάσουμε την βιολογική ισορροπία του και να δημιουργηθούν προβλήματα. Ένας πολύ γενικός κανόνας είναι 5 έως 10 εκ. ψάρι για κάθε 10 λίτρα νερού. Μικρά ψάρια μπορούμε να βάλουμε βάσει αυτού του κανόνα, ενώ τα πιο μεγάλα χρειάζονται περισσότερο χώρο. Καλό είναι πάντως να μην προσπαθούμε να πιάσουμε το όριο προς τα πάνω. Λίγα ψάρια ίσον λίγα προβλήματα.