Τόπος καταγωγής του είναι οι Rio Negro, Rio Demini και άλλοι παραπόταμοι του Αμαζονίου στην Βραζιλία. Ανήκει στην  υποοικογένεια Ancistrinae της οικογένειας Loricariidae.

Το Ancistrus dolichopterus είναι ένα φιλήσυχο, ανθεκτικό είδος, που ζει συνήθως στον βυθό του ενυδρείου και είναι κατάλληλο για ένα κοινωνικό ενυδρείο, αφού δεν δημιουργεί κανένα πρόβλημα ακόμα και στα πιο μικρά είδη ψαριών. Χρειάζεται ένα ενυδρείο τουλάχιστον 80 εκ. μήκους και νερό πλούσιο σε οξυγόνο. Το ΡΗ μπορεί να είναι 6 έως 7,8 και η γενική σκληρότητα δεν παίζει κανένα σοβαρό ρόλο αφού και σκληρότητα 30 °dGH δεν του δημιουργεί κανένα πρόβλημα. Χρειάζεται επίσης σημεία που θα μπορεί να κρύβεται και αυτό σημαίνει ότι πολλά φυτά στο ενυδρείο του είναι ότι καλύτερο. Αν έχουμε πάνω από ένα άτομο στο ενυδρείο, πρέπει να φροντίζουμε να υπάρχουν για όλα τα ψάρια σημεία που θα μπορούν να κρύβονται. Πολύ σημαντικό για αυτό το ψάρι είναι να υπάρχει μέσα στο ενυδρείο ένα ξύλο μια ρίζα ή μια καρύδα για να μπορεί να τρώει από εκεί συστατικά που του είναι απαραίτητα για την αφομοίωση των τροφών. Θα το δούμε πολύ συχνά να είναι κολλημένο πάνω στο ξύλο και να το ρασπάρει, κρατώντας το ταυτόχρονα καθαρό διαρκώς από άλγες.

Οι πιο πολλοί χομπίστες παίρνουν ένα Ancistrus dolichopterus ουσιαστικά για να καθαρίζει τα τζάμια και τα άλλα αντικείμενα από την άλγη. Αυτό ισχύει, ιδιαίτερα όταν το ψάρι είναι νεαρό, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να θεωρούμε ότι αυτή η τροφή είναι αρκετή για αυτό το είδος. Όταν μεγαλώνοντας διαπιστώσει ότι υπάρχει πιο εύκολος τρόπος να βρίσκει τροφή από το να κυνηγάει όλη την ημέρα άλγη, σταματάει αυτή την δραστηριότητα και προτιμάει να μαζεύει την τροφή που πέφτει στον βυθό του ενυδρείου. Ουσιαστικά πρόκειται για παμφάγο ψάρι, αφού χωρίς πρόβλημα τρώει ζωντανή τροφή, τροφές σε φυλλαράκι, ταμπλέτες, αλλά και είδη φυτικής προέλευσης όπως είναι το αγγούρι, η σαλάτα, ο αρακάς κλπ.

Το αρσενικό μπορεί να φτάσει μέχρι 15 cm ενώ το θηλυκό μένει μικρότερο. Το αρσενικό, πέρα από την διαφορά μεγέθους, ξεχωρίζει και από τις προεξοχές σαν μουστάκια που διαθέτει στο μπροστά μέρος του κεφαλιού του, κάτι που τα θηλυκά δεν διαθέτουν καθόλου ή μόνο πολύ περιορισμένα.

Ουσιαστικά πρόκειται για νυχτόβιο είδος και κατά την διάρκεια της ημέρας μπορεί να μένει την πιο πολλή ώρα κρυμμένο.

Για την αναπαραγωγή, το αρσενικό βρίσκει μια σπηλιά κατά προτίμηση με μια είσοδο και την υπερασπίζεται με πάθος. Αν υπάρχει και δεύτερο αρσενικό στο ενυδρείο μπορεί από το στρες της εξασφάλισης του χώρου του, να μην ζευγαρώνει. Μια καλή λύση για το ζευγάρωμα είναι να του βάζουμε ένα κομμάτι σωλήνα πλαστικό ή ακόμα προτιμότερο πήλινο με κατάλληλη διάμετρο ώστε να μην είναι πολύ ευρύχωρος. Αν δεν έχει τέτοια λύση βρίσκει κάποιο σημείο για να το ετοιμάσει για ζευγάρωμα συνήθως κάτω από κάποια ρίζα ή ξύλο. Όταν είναι έτοιμος δέχεται την θηλυκή στον χώρο του και αφού αυτή γεννήσει τα αυγά (50 - 70 συνήθως) αυτός τα γονιμοποιεί και αναλαμβάνει την φροντίδα τους.

Τα μικρά μετά από μερικές ημέρες.

Είναι εμφανείς οι λεκιθικοί σάκοι των μικρών.

Η πιο σημαντική απασχόληση του είναι να προμηθεύει με φρέσκο νερό τα αυγά και να απομακρύνει κάποια που μπορεί να είναι χαλασμένα. Τα αυγά είναι περίπου 3 mm και έχουν χρώμα πορτοκαλί. Μετά από 4-5 μέρες εκκολάπτονται, και οι λάρβες με τον σχετικά μεγάλο λεκιθικό σάκο κολλούν στα τοιχώματα της φωλιάς. Ο αρσενικός φροντίζει να μην τους επιτρέπει να απομακρυνθούν από εκεί. Σε μερικές μέρες θα έχουν καταναλώσει τον λεκιθικό σάκο και από εκείνη την στιγμή και μετά βγαίνουν έξω για να αναζητήσουν τροφή.

Αν θέλουμε να κρατήσουμε τα μικρά πρέπει να φροντίσουμε, όσο είναι ακόμα στην φωλιά να τα πάρουμε και να τα μεταφέρουμε σε άλλο ενυδρείο. Αυτό μπορούμε να το κάνουμε μεταφέροντας μαζί και τον αρσενικό. Όταν απομακρυνθούν από την φωλιά είναι σχεδόν αδύνατο να τα πιάσουμε όλα, ή τουλάχιστον αρκετά από αυτά. Κατά την μεταφορά τους πρέπει να φροντίσουμε να έχουμε ένα ενυδρείο με νερό ίδιας ποιότητας και θερμοκρασίας με το αρχικό ενυδρείο, γιατί τα μικρά έχουν ευαισθησία σε αυτό.

Αν έχουμε ένα ζευγάρι ή ένα αρσενικό με δυο θηλυκές, ζευγαρώνουν συχνά και μπορεί να έχουμε γέννες κάθε 2 - 4 εβδομάδες. Αποφεύγουμε όμως να βάζουμε στο ίδιο ενυδρείο δυο αρσενικά γιατί είναι πολύ πιθανό να υπάρξουν αψιμαχίες, αν και δεν παρατηρούνται συχνά κατά την διάρκεια τους τραυματισμοί.

Περιγραφή τυχαίας αναπαραγωγής των Ancistrus dolichopterus από τον χομπίστα Ντιράν Καλαϊτζιάν:
 

«... Τα Ancistrus dolichopterus (γονείς) αγοράστηκαν νεαρά, πέρσι τον Απρίλη (2003), και μπήκαν τυχαία από ένα σε δύο ενυδρεία 60 cm και 80 cm. Αυτό που ήταν στο 80αρι αποδείχτηκε ότι ήταν αρσενικό (με τα κερατάκια), ενώ το άλλο που ήταν στα 60αρι ήταν θηλυκό (χωρίς κερατάκια, όπως την είδες στη φωτογραφία).

Η μητέρα Ancistrus dolichopterus και ένα μικρό μερικών ημερών..

Επί ένα χρόνο ζούσαν χώρια. Ξαφνικά την περασμένη Κυριακή αποφάσισα να τα βάλω μαζί (στα 80αρι) γιατί στο 60αρι είχαν γεννήσει τα albino Corydoras aeneus. Αμέσως η συμπεριφορά τους άλλαξε, έβγαλαν έντονες κίτρινες κηλίδες και πηγαινοέρχονταν μαζί. Τέλος πάντων κοιμόντουσαν μαζί στη φωλιά του αρσενικού. H φωλιά του είναι μια τρύπα διαμπερής κάτω από έναν κορμό που την σκάβει μόνος του και την μεγαλώνει κάθε τόσο για να τον χωράει. Έτσι υπάρχει ενας φυσικός σωλήνας, όπου το μεν αρσενικό μπαίνει από τη μία, το δε θηλυκό από την άλλη είσοδό του. Δεν έδωσα περισσότερη σημασία γιατί δεν είχα χρόνο να ασχοληθώ αφού φεύγω πρωί και επιστρέφω αργά τη νύχτα.
 

20.3.2004: Το Σάββατο το πρωί άλλαξα νερό σε δύο μικρά ενυδρεία και μετά είπα να καθαρίσω λίγο το φίλτρο στο 80αρι. Ενώ συνήθως αδειάζω τον κάδο του φίλτρου κατ' ευθείαν, αυτή τη φορά είπα να κοιτάξω μήπως υπάρχει κανένα μικρό guppy ρουφηγμένο μέσα στο φίλτρο, (στο ενυδρείο αυτό υπάρχουν 15 cardinals, guppies (4 αρσενικά, 5 θηλυκά και ~30 μωρά), 1 αρσενικό βιολέ Betta splendens, 7 Corydoras sp. (2 C. peppered, 2 C. leopard, 3 C. melanistrius και το αρσενικό ancistrus και πολλά φυτά, Valisneria gigantea, Spathiphyllum valisii, Eleocharis sp. Egeria densa, Myriophyllum sp., κλπ) Βλέπω λοιπόν 3 πορτοκαλί πραγματάκια σε μέγεθος φακής και νόμιζα ότι ήταν μωρά από τα μεγάλα χρυσά σαλιγκάρια Pomacea bridgesi (ένα που είχα βάλει εκεί, το είχα αφαιρέσει στα μέσα Ιανουαρίου).

Παρατηρώντας καλύτερα, βλέπω να είναι βεντουζαρισμένα στα τοιχώματα του κάδου και οι ουρίτσες τους να πηγαίνουν σαν τρελές πέρα-δώθε.

Ναι, ήταν ancistrus μωρά! Μπήκαν αμέσως μέσα στη γεννήστρα για τα guppies, με τη πλευρά που είναι οι σχισμές μπροστά στο στόμιο εκροής της αντλίας, έτσι ώστε να έχουν όλη τη ροή πάνω τους (και φυσικά τα μωρά πήγαν και κάτσανε κόντρα στη ροή).

Μέσα σε τρεις μέρες μεγάλωσαν αρκετά, χθες το πρωί ήταν λευκά και το βράδυ που γύρισα και τα φωτογράφησα είχαν βγάλει ραβδώσεις και γκρι χρωματάκι.

24.3.2004: Σήμερα το πρωί έχουν απορροφήσει εντελώς τον λεκιθικό σάκο τους και έχουν γίνει σχεδόν μαύρα (από άσπρα που ήταν προχθές και γκρι χθες). Μεγάλωσαν λίγο ακόμα. Ευελπιστώ ότι μέσα στη φωλιά των γονιών μπορεί να υπάρχουν μερικά ακόμα μωρά, δεδομένου ότι ο μπαμπάς δεν κυκλοφορεί πολύ έξω (πρέπει να τα προσέχει) ή εναλλάσσεται με τη μαμά στη φωλιά.
Τις επόμενες μέρες διαπίστωσα ότι τελικά ζούσαν μέσα στο ενυδρείο περί τα 50 μωρά!!»

Το γεγονός ότι το Ancistrus dolichopterus ανήκει στα είδη των γατόψαρων που δεν γίνονται πολύ μεγάλα, σε συνδυασμό με το ότι είναι πολύ ήσυχο και καθόλου επιθετικό απέναντι σε άλλα είδη, το κάνει από τα πιο αγαπητά στους κατόχους κοινωνικών ενυδρείων. Σε αυτό βοηθάει και το ότι οι απαιτήσεις του στις παραμέτρους του νερού δεν είναι μεγάλες, ώστε να χρειάζεται ιδιαίτερη φροντίδα. Είναι όμως σημαντικό να μην το αντιμετωπίζουμε απλά σαν καθαριστή του ενυδρείου, αλλά να του παρέχουμε σωστές συνθήκες και να φροντίσουμε να διατηρούμε ζευγάρι ώστε να μας δοθεί η δυνατότητα να παρατηρήσουμε τη συμπεριφορά του η οποία παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Εξάλλου, αν του εξασφαλίσουμε καλές συνθήκες, θα το έχουμε στο ενυδρείο μας για μεγάλο χρονικό διάστημα, αφού ζει μέχρι και 13 χρόνια.

Φωτογραφίες: Ντιράν Καλαϊτζιάν